ศาลาการเปรียญ

ศาลาการเปรียญวัดบ้านแพน เมื่อแรกก่อสร้างมีขนาดกว้าง ๑๓  เมตร ยาว ๒๘  เมตร สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๓ ในสมัยที่พระครูรัตนารัตนาภิรมย์ เป็นเจ้าอาวาส ต่อมาพ.ศ.๒๕๔๒ พระมงคลวุฒาจารย์ เจ้าอาวาสรูปปัจจุบัน ในขณะดำรงสมณศักดิ์ที่ พระครูสุวรรณศีลาธิคุณ เห็นว่าศาลาการเปรียญนั้นมีขนาดคับแคบไม่เพียงพอต่อการใช้ประโยชน์จึงได้ดำเนินการสร้างต่อเติมทางด้านทิศตะวันตก กว้าง ๗.๕๐ เมตร ยาว ๒๘ เมตร พร้อมดำเนินการบูรณปฏิสังขรณ์ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๕๐ โดยเปลี่ยนกระเบื้องหลังคา ปิดกระจกช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ ทาสี และวาดภาพจิตรกรรมฝาผนัง พ.ศ. ๒๕๕๔ เนื่องจากศาลาการเปรียญได้รับผลกระทบจากปัญหาน้ำท่วมเป็นประจำทุกปี จึงได้ดำเนินการรื้อศาลาการเปรียญหลังเดิมลง และสร้างขึ้นใหม่ให้สูงพ้นระดับน้ำ บนพื้นที่เดิมพร้อมดีดเสายกศาลาที่อยู่โดยรอบอีก ๕ หลัง ให้สูงระดับเดียวกันโดยอาจารย์กิมน้ำ จิรรัตนพิเชษฐ์ และคณะศิษย์หลวงปู่มังกรขาว รับเป็นเจ้าภาพ

พ.ศ. ๒๕๖๔  ในสมัยพระครูเสนาคุณวัฒน์  เจ้าอาวาสรูปปัจจุบัน ได้ดำเนินการบูรณปฏิสังขรณ์ศาลาการเปรียญ (หลังหน้า)  ขนาดกว้าง  ๘  เมตร  ยาว  ๑๙  เมตร  โดยดำเนินการเปลี่ยนฝ้าเป็นไม้สัก  ขัดพื้นและทาสีใหม่  เปลี่ยนไฟฟ้าส่องสว่าง จัดทำหลังคากัดสาดคลุมบันได้ทางขึ้น  พร้อมติดตั้งราวจับด้วย สแตนเลส   ดำเนินการบูรณปฏิสังขรณ์พื้นเชื่อมต่อระหว่างศาลาการเปรียญ ขนาดกว้าง  ๕.๕๐  เมตร  ยาว  ๒๐.๕๐  เมตร  โดยดำเนินการเปลี่ยนไม้ระแนงพื้น  เปลี่ยนพื้นและทำสีใหม่  เปลี่ยนไฟฟ้าส่องสว่าง   พร้อมทำลูกรงสแตนเลส 

​

กุฏิสงฆ์

กุฏิสงฆ์ของวัดบ้านแพนแต่เดิมเป็นทรงไทย สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นใหม่ในสมัยพระครูรัตนาภิรมย์ เป็นเจ้าอาวาส ภายหลังจากได้ทำการย้ายศาลาการเปรียญแล้ว จน พ.ศ. ๒๔๙๔ พระอธิการวาสน์ ธมฺมโชโต (พระครูปริยัติคุณูปการณ์) ได้ดำเนินการก่อสร้างกุฎิสงฆ์เป็นตึกเทคอนกรีตเสริมเหล็กกว้าง ๕ เมตร ยาว  ๑๖.๗๐ เมตร จำนวน ๑ หลัง พ.ศ. ๒๕๒๑ ก่อสร้างกุฎิสงฆ์ด้วยคอนกรีตเสริมเหล็กทั้งหลัง กว้าง ๖ เมตร ยาว ๑๒ เมตร เพิ่มอีก ๒ หลัง พ.ศ. ๒๕๒๘ พระปลัดทองพูน ฐิ ตสีโล (พระมงคลวุฒาจารย์) เจ้าอาวาสวัดบ้านแพน ได้ดำเนินการรื้อกุฎิทรงไทยของเดิมลง และดำเนินการก่อสร้างกุฎิสงฆ์ขึ้นใหม่ด้วยคอนกรีตเสริมเหล็กทั้งหลัง ขนาดกว้าง  ๖  เมตร  ยาว  ๒๙  เมตร  จำนวน ๓  หลัง และขนาดกว้าง ๖ เมตร ยาว ๑๒  เมตร จำนวน  ๒  หลัง รวมปัจจุบันวัดบ้านแพนมีกุฎิสงฆ์ทั้งหมด จำนวน  ๘  หลัง 

    เนื่องจากสภาพพื้นที่ของวัดบ้านแพนเป็นที่ราบลุ่มติดริมแม่น้ำน้อย เวลาถึงฤดูน้ำหลากทำให้ได้รับผลกระทบเป็นประจำทุกปี โดยเฉพาะในระยะหลัง  ตั้งแต่ปี ๒๕๓๘  เป็นต้นมา วัดบ้านแพนประสบปัญหาน้ำท่วมติดต่อกันทุกปี ระดับน้ำได้เข้าท่วมบริเวณวัดตลอดจนอาคารเสนาสนะต่าง ๆ ได้รับความเสียหาย  พระภิกษุสงฆ์และสามเณรได้รับความเดือดร้อนไม่มีสถานที่พำนักอาศัย ในปี พ.ศ. ๒๕๕๕ ในสมัย พระครูสุวรรณศีลาธิคุณ เป็นเจ้าอาวาส จึงได้ดำเนินการ ดีดเสายกกุฎิ ทั้ง ๘ หลัง ให้พ้นเหนือระดับน้ำที่เข้าท่วมเป็นประจำทุกปี โดยได้รับพระราชทานเงินจากมูลนิธิราชประชานุเคราะห์ ในพระบรมราชูปถัมภ์  เงินอุดหนุนบูรณะฟื้นฟูจากสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ และเงินจัดสร้างวัตถุมงคลของพระครูสุวรรณศีลาธิคุณ (หลวงพ่อพูน)

 

โรงเรียนพระปริยัติธรรม

โรงเรียนพระปริยัติธรรมวัดบ้านแพน เป็นอาคาร คสล. ทรงไทยประยุกต์ ๒  ชั้น  กว้าง  ๗.๕๐  เมตร  ยาว  ๒๘  เมตร  ก่อสร้างเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๕ 

โดยพระมงคลวุฒาจารย์  เจ้าอาวาสวัดบ้านแพน ในขณะดำรงสมณศักดิ์ที่  พระครูสุวรรณศีลาธิคุณ  โดยมีวัตถุประสงค์ คือ

๑. ใช้เป็นสถานที่สอบนักธรรมและธรรมศึกษา ในสนามหลวง  ของคณะสงฆ์อำเภอเสนา

๒. เป็นสถานที่จัดตั้งศูนย์การศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์วัดบ้านแพน

๓. เป็นสถานที่เรียนพระปริยัติธรรม  แผนกธรรม  ศูนย์การศึกษาพระปริยัติธรรมอำเภอเสนา

๔. ใช้เป็นที่จัดการประชุมพระสังฆาธิการ  คณะสงฆ์อำเภอเสนา

๕. ใช้เป็นสถานที่จัดปฏิบัติธรรมของพระภิกษุสงฆ์สามเณร  และญาติโยม  

 

ด้านศึกษาสงเคราะห์

เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๖๖ ในสมัยที่พระครูรัตนาภิรมย์ (อยู่ ติสฺส) เป็นเจ้าอาวาส ได้อนุญาตให้ทางราชการใช้ศาลาการเปรียญของวัดบ้านแพน  เปิดเป็นโรงเรียน โดยใช้ชื่อว่าโรงเรียนประชาบาลตำบลสามกอ ๑ โรงเรียนประชาบาลตำบลสามกอ ๑ (ศรีรัตนานุกูลวัดบ้านแพน) ต่อมาในปี พ.ศ. ๒๔๘๔ พระครูรัตนาภิรมย์ ได้ดำเนินการก่อสร้างอาคารเรียนหลังแรก แบบ ป.๐๒ พิเศษ ๒ ชั้น จำนวน ๑๐  ห้องเรียน  เพื่อใช้เป็นสถานที่เรียนของโรงเรียน  โดยมี พระอาจารย์วาสน์ ธมฺมโชโต วัดบ้านแพน เป็นหัวหน้าการก่อสร้าง  โดยในภายหลังได้เปลี่ยนชื่อโรงเรียนเป็น “โรงเรียนวัดบ้านแพน “ศรีรัตนานุกูล”

พ.ศ. ๒๕๐๖ ในสมัยพระครูปริยัติคุณูปการ (วาสน์ ธมฺมโชโต) เป็นเจ้าอาวาส ได้เป็นคณะกรรมการและผู้อุปการะการก่อสร้างอาคารเรียนแบบ ๐๐๘ จำนวน ๑๗ ห้องเรียน ของกระทรวงศึกษาธิการ ลักษณะเป็นอาคารชั้นเดียว ยาว ๑๓๗ เมตร ต่อมาทางโรงเรียนได้มีการขยายชั้นเรียน จึงได้ทำการก่อสร้างอาคารเรียนเพิ่มอีก ๑  หลัง จำนวน ๕  ห้องเรียน

ในสมัยที่พระมงคลวุฒาจารย์ (หลวงพ่อพูน) เป็นเจ้าอาวาส ตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๒๘ เป็นต้นมา ได้ให้ความอุปถัมภ์โรงเรียนวัดบ้านแพนในหลายๆ ด้าน อาทิ  มอบทุนการศึกษาให้กับนักเรียนเป็นประจำทุกปี พ.ศ. ๒๕๕๑ สนับสนุนงบประมาณในการปูพื้นกระเบื้องอาคารเรียน พ.ศ. ๒๕๕๒ รับเป็นประธานอุปถัมภ์การเปลี่ยนเสายกอาคารเรียน และอาคารห้องสมุด พ.ศ. ๒๕๕๓ รับเป็นประธานอุปถัมภ์การถมดินสนาม และทำถนนคอนกรีตบริเวณโรงเรียน นอกจากนี้  ยังให้การอุปถัมภ์การจัดกิจกรรมต่าง ๆ ภายในโรงเรียนมาโดยตลอด